Special Cargo: Hàng hóa đặc biệt trong vận tải hàng không

Nội Dung Chính

Special Cargo: Hàng hóa đặc biệt trong vận tải hàng không

Không phải tất cả các loại hàng hóa đều có thể được vận chuyển bằng đường hàng không theo quy trình tiêu chuẩn. Một số nhóm hàng cần quy trình riêng biệt để đảm bảo an toàn, an ninh và chất lượng. Trong ngành logistics, những loại này được gọi là special cargo – hàng hóa đặc biệt. Việc hiểu rõ đặc tính và quy định của special cargo giúp doanh nghiệp lựa chọn đúng dịch vụ, tránh rủi ro pháp lý và tài chính.

1. Special cargo là gì?

Special cargo bao gồm tất cả hàng hóa có đặc tính đặc biệt, đòi hỏi điều kiện xử lý, đóng gói, bảo quản hoặc vận chuyển khác so với general cargo. Đây thường là nhóm hàng có giá trị cao, dễ hỏng, nguy hiểm hoặc cần kiểm soát chặt chẽ.

2. Các nhóm special cargo phổ biến

a) Hàng nguy hiểm (Dangerous Goods – DGR)

Bao gồm: hóa chất, chất dễ cháy nổ, khí nén, pin lithium.
Phải tuân thủ IATA Dangerous Goods Regulations (DGR).
Bắt buộc có chứng từ Dangerous Goods Declaration (DGD).

b) Hàng dễ hỏng (Perishable Cargo – PER)

Gồm: hoa, rau quả, thủy sản, thịt tươi, thực phẩm đông lạnh.
Tuân thủ IATA Perishable Cargo Regulations (PCR).
Cần kiểm soát nhiệt độ và thời gian vận chuyển gấp.

c) Động vật sống (Live Animals – AVI)

Bao gồm thú cưng, gia súc, động vật hoang dã.
Tuân thủ IATA Live Animals Regulations (LAR).
Yêu cầu chuồng trại đạt chuẩn, cung cấp oxy và đảm bảo phúc lợi động vật.

d) Hàng giá trị cao (Valuable Cargo – VAL)

Bao gồm vàng, bạc, kim cương, đồ trang sức, tiền mặt.
Cần an ninh đặc biệt: két sắt, khu lưu trữ riêng, nhân viên hộ tống.

e) Hàng cần kiểm soát nhiệt độ (Temperature-Controlled Cargo)

Chủ yếu là pharmaceuticals (dược phẩm), vaccine.
Tuân thủ tiêu chuẩn GDP (Good Distribution Practices).
Sử dụng container lạnh, ULD kiểm soát nhiệt độ.

f) Hàng cồng kềnh hoặc siêu trọng (Oversized/Heavy Cargo)

Bao gồm máy móc công nghiệp, thiết bị dầu khí.
Cần máy bay đặc chủng hoặc dịch vụ charter.

3. Yêu cầu chung đối với special cargo

Đóng gói đúng chuẩn IATA.
Ghi nhãn rõ ràng (Fragile, Perishable, Dangerous Goods…).
Khai báo trung thực để tránh vi phạm pháp luật.
Chứng từ đi kèm đầy đủ: DGD, Health Certificate, CITES Permit, NOTOC…
Kiểm soát an ninh và an toàn nghiêm ngặt tại sân bay.

4. Thách thức trong vận chuyển special cargo

Chi phí cao: do cần dịch vụ bổ sung và thiết bị chuyên dụng.
Thời gian xử lý lâu hơn: vì phải qua nhiều bước kiểm tra, chứng từ.
Rủi ro pháp lý: nếu khai báo sai, có thể bị phạt nặng hoặc cấm vận chuyển.
Hạn chế tuyến bay: không phải chuyến bay nào cũng nhận mọi loại special cargo.

Special Cargo: Hàng hóa đặc biệt trong vận tải hàng không

5. Lợi ích khi tuân thủ quy định

Đảm bảo hàng hóa đến nơi an toàn, nguyên vẹn.
Tăng uy tín cho shipper, forwarder và hãng bay.
Giảm rủi ro tranh chấp, bồi thường.
Tạo cơ hội mở rộng thị trường, nhất là trong lĩnh vực dược phẩm và thương mại điện tử.