TACT là gì? Tìm hiểu biểu phí vận chuyển hàng không theo quy định của IATA

Nội Dung Chính

TACT là gì? Tìm hiểu biểu phí vận chuyển hàng không theo quy định của IATA

Khi làm việc trong ngành logistics hàng không, bạn sẽ sớm nghe đến cụm từ TACT – The Air Cargo Tariff. Đây là hệ thống biểu phí và quy định do IATA (Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế) ban hành, được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu để tiêu chuẩn hóa hoạt động vận chuyển hàng hóa. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những điểm cơ bản của Phần 1 – Thông tin chung trong TACT Rules, giúp bạn hiểu rõ cách biểu phí và quy định được áp dụng trong thực tế.

TACT là gì?

TACT (The Air Cargo Tariff and Rules) là bộ tài liệu chứa:

Các biểu phí vận chuyển hàng không quốc tế.
Những quy định và điều kiện áp dụng trong quá trình vận chuyển hàng hóa.
Mã sân bay, mã khu vực, đơn vị quy đổi, và nhiều thuật ngữ kỹ thuật khác.

TACT được xây dựng bởi IATA và cập nhật thường xuyên nhằm đảm bảo phù hợp với quy định và thực tiễn toàn cầu.

1. Cách áp dụng biểu phí TACT

Theo TACT, biểu phí chỉ áp dụng cho vận chuyển từ sân bay đến sân bay (airport to airport), và không bao gồm:

Phí thông quan.
Phí lưu kho.
Phí giao nhận tại đầu/cuối.
Phí trung chuyển giữa các hãng.

Các mức phí này chỉ liên quan đến phần vận chuyển chính, và các khoản chi phí bổ sung sẽ được tính riêng nếu phát sinh.

Ngoài ra, các biểu phí này chỉ áp dụng một chiều (từ A đến B), và không áp dụng ngược lại trừ khi có quy định cụ thể.

2. Khu vực IATA – Cách thế giới được chia trong TACT

IATA chia thế giới thành ba khu vực chính để thuận tiện trong việc tính phí và quy định tuyến bay:

Area 1: Bắc – Nam Mỹ, quần đảo Caribbean.
Area 2: Châu Âu, Châu Phi, Trung Đông.
Area 3: Châu Á, Úc, New Zealand và các đảo Thái Bình Dương.

Mỗi khu vực lại được chia nhỏ thành các sub-area (tiểu vùng) như Đông Nam Á, Trung Đông, Tây Âu, Nam Mỹ… giúp việc tính biểu phí linh hoạt và chính xác hơn.

3. Mã sân bay và thành phố trong TACT

Mỗi sân bay và thành phố đều có mã ba chữ cái (IATA code) – ví dụ:

Hà Nội: HAN
TP. HCM: SGN
Tokyo Narita: NRT

Những mã này giúp đồng bộ và dễ dàng trong khai báo vận đơn (Air Waybill), tính phí và đặt chỗ. Mọi hệ thống phần mềm logistics đều sử dụng chung bộ mã này.

TACT là gì? Tìm hiểu biểu phí vận chuyển hàng không theo quy định của IATA

4. Đơn vị tính – Trọng lượng và thể tích

Trong vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không, trọng lượng tính cước (chargeable weight) có thể là:

Trọng lượng thực (gross weight) hoặc
Trọng lượng quy đổi (volumetric weight)

Công thức quy đổi phổ biến:

Nếu trọng lượng quy đổi cao hơn trọng lượng thực, thì hãng bay sẽ tính phí dựa trên trọng lượng quy đổi.

Ngoài ra, bảng quy đổi từ kg sang lb cũng được cung cấp trong TACT để phục vụ các tuyến bay sử dụng hệ đo lường của Mỹ.

5. Quy định làm tròn số

Một chi tiết tưởng nhỏ nhưng rất quan trọng: cách làm tròn số khi tính cước.
Ví dụ: nếu một biểu phí quy định là 5.324 USD/kg, thì tùy theo từng hãng và khu vực mà số tiền cuối cùng có thể được làm tròn lên hoặc xuống theo:

Từng đơn vị (1 USD, 10 cent, 1 cent…)
Loại hàng hóa
Quy định quốc gia

Các nguyên tắc làm tròn được ghi rõ trong Phần 5.7 của tài liệu TACT.

6. Trường hợp đặc biệt – quy định riêng từng hãng bay

Tuy TACT là tiêu chuẩn quốc tế, nhưng mỗi hãng hàng không vẫn có thể áp dụng quy định riêng cho từng tuyến, từng loại hàng hóa, hoặc thời điểm khác nhau. Ví dụ:

Giới hạn hàng hóa dễ vỡ.
Quy định vận chuyển thú cưng, thực phẩm chức năng…
Chính sách giá theo mùa.

Những quy định này được cập nhật ở Phần 8 của TACT.

7. Vì sao người làm logistics cần hiểu TACT?

Dù bạn là người mới học hay đang làm trong ngành xuất nhập khẩu, hiểu rõ TACT sẽ giúp bạn:

Tính cước phí chính xác, tránh nhầm lẫn.
Chuẩn hóa thông tin vận đơn, giảm sai sót và trễ chuyến.
Tư vấn cho khách hàng chuyên nghiệp hơn, tạo uy tín cá nhân hoặc cho doanh nghiệp.

Tổng kết

TACT không chỉ là bảng giá – mà còn là bộ khung tiêu chuẩn giúp ngành logistics hàng không vận hành trơn tru, nhất quán và hiệu quả. Nắm vững phần 1 trong TACT giúp bạn đặt nền móng vững chắc để bước sâu vào lĩnh vực đầy tiềm năng này.