Điều kiện bảo hiểm hàng hóa trong vận tải hàng không: Hiểu đúng để bảo vệ quyền lợi

Nội Dung Chính

Điều kiện bảo hiểm hàng hóa trong vận tải hàng không: Hiểu đúng để bảo vệ quyền lợi

Trong vận tải hàng không, rủi ro luôn tồn tại: hàng có thể bị hư hỏng, mất mát hoặc chậm trễ do nhiều nguyên nhân. Để giảm thiểu thiệt hại tài chính, người gửi thường mua bảo hiểm hàng hóa (Cargo Insurance). Phần 13 của tài liệu TACT – The Air Cargo Tariffs and Rules nêu rõ các điều kiện bảo hiểm mà doanh nghiệp cần nắm khi vận chuyển quốc tế.

1. Cargo Insurance là gì?

Cargo Insurance là loại bảo hiểm dành cho hàng hóa trong quá trình vận chuyển.

Người gửi hàng (shipper) hoặc người nhận hàng (consignee) có thể mua bảo hiểm.
Bảo hiểm không bắt buộc, nhưng được khuyến nghị trong hầu hết các giao dịch quốc tế.
Khi có sự cố, công ty bảo hiểm sẽ bồi thường theo điều kiện đã ký.

2. Vì sao cần bảo hiểm hàng hóa?

Bảo vệ tài chính: Nếu hàng hóa hư hỏng hoặc mất, bảo hiểm sẽ chi trả thay vì doanh nghiệp tự gánh.
Yên tâm khi giao dịch quốc tế: Đặc biệt quan trọng khi hàng đi qua nhiều quốc gia, nhiều chặng bay.
Tuân thủ hợp đồng: Một số hợp đồng ngoại thương (Incoterms) yêu cầu bên bán hoặc bên mua phải mua bảo hiểm (ví dụ: CIF – Cost, Insurance & Freight).

3. Các điều kiện bảo hiểm phổ biến

Trong thực tế, bảo hiểm hàng hóa thường dựa trên Institute Cargo Clauses (ICC) do Anh ban hành, được dùng toàn cầu. Các điều kiện chính bao gồm:

🔹 ICC (A) – Bảo hiểm mọi rủi ro (All Risks)

Phạm vi rộng nhất, bảo hiểm hầu hết rủi ro mất mát và hư hỏng.
Không bảo hiểm một số ngoại lệ: chiến tranh, đình công, hạt nhân, thiếu bao bì chuẩn.

🔹 ICC (B) – Bảo hiểm rủi ro trung bình

Phạm vi hẹp hơn, bảo hiểm các rủi ro cụ thể như cháy, nổ, chìm tàu, tai nạn máy bay…

🔹 ICC (C) – Bảo hiểm rủi ro tối thiểu

Bảo hiểm giới hạn, chỉ áp dụng cho những rủi ro chính (ví dụ: hỏa hoạn, tai nạn lớn).
Thường dùng cho hàng giá trị thấp hoặc khi chủ hàng chỉ cần mức bảo vệ cơ bản.

4. Những điểm cần lưu ý trong bảo hiểm hàng không

Mức bồi thường: Thường tính dựa trên giá trị hàng + cước phí + phụ phí.
Ngoại lệ: Không bảo hiểm hàng dễ hỏng do tự nhiên (rau quả thối rữa, hàng đông lạnh bảo quản sai quy cách).
Thời gian hiệu lực: Tính từ khi hàng rời kho cho đến khi giao tại điểm đích.
Khai báo chính xác: Nếu shipper khai sai giá trị hoặc tính chất hàng, bảo hiểm có thể từ chối chi trả.

5. Ví dụ thực tế

Một lô thực phẩm chức năng vận chuyển từ Nhật về Việt Nam bị chậm do máy bay hủy chuyến.

Nếu chủ hàng mua ICC (A) → có thể được bồi thường phần thiệt hại do hàng hỏng.
Nếu mua ICC (C) → có thể không được bồi thường, vì điều kiện này không bao gồm rủi ro hư hỏng do chậm trễ.

6. Lời khuyên cho người mới học logistics

Luôn cân nhắc mua bảo hiểm, đặc biệt với hàng giá trị cao hoặc dễ hỏng.
Đọc kỹ hợp đồng bảo hiểm để hiểu phạm vi được bồi thường.
So sánh chi phí bảo hiểm và rủi ro thực tế để chọn gói phù hợp.

Kết luận

Điều kiện bảo hiểm hàng hóa (Cargo Insurance Conditions) trong TACT giúp doanh nghiệp hiểu rõ phạm vi bảo vệ, quyền lợi và trách nhiệm khi vận chuyển quốc tế. Với người mới học logistics, đây là nền tảng quan trọng để tư vấn cho khách hàng và xử lý tình huống phát sinh trong thực tế.